Estland maakt onze reis door de drie Baltische Staten compleet. Hoe noordelijker, hoe meer ontwikkeld. Dat is, na drie weken rondreizen hier, mijn conclusie. Volledig gebaseerd op onnauwkeurig onderzoek, dus er valt vast wat op af te dingen. Maar het voelt gewoon zo. De inwoners van Estland zijn, net als in de andere twee staten, nog wel erg gesloten en gereserveerd. Een spontane lach kan er maar moeilijk vanaf. En dat is allemaal te verklaren. De ellendige en nog vrij recente geschiedenis heeft zijn sporen diep in de Baltische zielen achtergelaten. De meeste campingeigenaren en jongere mensen in grote steden vormen daarop een prettige uitzondering.
Eten met hindernis
Puur op basis van de kwaliteit van de wegen mag je een heel land natuurlijk niet beoordelen, maar het biljartasfalt dat we aantreffen als we Estland binnenrijden belooft veel goeds. Tartu is een typische studentenstad. Gezellig, levendig en doet westers en ontwikkeld aan met leuke eet- en drinktentjes. Mooie nieuwe gebouwen aan de rand en oude in het centrum waarvan er een Pisascheef staat. Net buiten Tartu ligt een guesthouse met een paar camperplekken. In de prachtig aangelegde tuin eten we op een picknickschommel die bij de geringste beweging heen en weer gaat. Weer eens wat anders, eten met hindernis.
Rare nare stemming
Als we langs het Peipesmeer noordwaarts rijden, zien we het ene na het andere tentje langs de weg waar zelf gevangen vis zelf gerookt en zelf verkocht wordt. De lunch wordt de dagvangst. Door naar Narva, helemaal rechtsboven in Estland, dat meteen het meest oostelijke punt van onze reis is. Verder gaat ook niet, want de grens naar Rusland is hermetisch afgesloten. Een en al hekwerk en controle. Op een warm welkom van de Russen hoef je hier niet te rekenen. Er hangt sowieso een rare nare stemming in deze stad. De geschiedenis van deze stad en regio is nog voelbaar aanwezig en te bizar voor woorden. Het stukje grensland is een heel strategisch punt geweest in meerdere oorlogen door de eeuwen heen. Het laatst in WO2. De invasie in het oosten door de Russen was ingezet al ruim voordat de geallieerden het westen binnenvielen. Een clubje van iets meer dan 20.000 Duitsers hebben de Russen hier een half jaar weten tegen te houden. Naar schatting hebben ze zo’n 150.000 Russen neergemaaid. Het is één van de zwaarste veldslagen van WO2 geweest en van Narva was, voor de zoveelste keer, niets meer over. Een rivier vormt de grens tussen Estland en Rusland die worden verbonden door een brug. Zo’n 50 meter is het naar de overkant. Dichter bij Rusland komen we niet. Erg gezellig is Narva niet geworden door de jaren heen. Toen de Russen Estland na WO2 direct inlijfden, hebben ze de ene na de andere vale grijze communistische flat neergezet. Hoewel het een bijzondere en interessante historische plek is, voelen we ons niet op ons gemak. We gaan snel weer weg. Naar een aardige kustcamping aan de Finse Golf.
Tallinn favoriet
De stad Tallinn is na vandaag mijn favoriete hoofdstad van de drie Baltische Staten. Nog niet eens vanwege het oude centrum dat al prachtig is. Het zijn vooral de wijken eromheen die het doen. De wijk Kalamaja bestaat grotendeels nog uit oude houten vissershuizen. Het is er sfeervol en heerlijk rustig. De Balti Jaam Markt is de mooiste markthal die we deze reis tot nu hebben gezien. Naast een hoop ouwe Russische meuk zijn er onverwachte Nederlandse spullen te koop. Klompen. Een t-shirt van Bea en Wim Lex. En echte verse Hollandse kaas in alle smaken. Goudse Belegen en Graskaas gaan de rugzak in. Van allebei een pondje. Vlakbij de markthal ligt de plek Telliskivi Loomelinnak. Een complex van oude fabriekshallen die nu vergeven zijn van designwinkels, galerieën, restaurantjes en barretjes. Erg gaaf gedaan. Heerlijk om rond te banjeren en je soms te verbazen over, of juist rot te lachen om de creatieve uitspattingen. Tallinn heeft door de hele stad meer dan genoeg leuke tentjes om wat te eten en te drinken. Opvallend veel organic en vega, maar da’s hip. De stadscamping in Tallinn is trouwens functioneel. Meer kan ik er niet over zeggen.
Eng en benauwd in een sigaar
Het hoogtepunt van het Maritiem Museum in Tallinn is de onderzeeër. Je kunt hem van buiten en binnen bekijken. De ‘Lembit’, zoals het schip heet, is in 1936 door de Engelsen voor Estland gebouwd om samen met de Russen onder water tegen Duitsland te knokken. Een mijnenlegger die ook nog wat torpedo’s kon afschieten als het nodig was. Pas in 2011 is hij uit de vaart genomen. Met z’n 32-en zaten ze aan boord tijdens een missie. Eng en benauwend in zo’n sigaar. Dat gevoel krijgen we zelfs hier op het droge al, laat staan een paar kilometer onder water. Buiten de duikboot is een hoop te zien en te doen. Je kunt bijvoorbeeld virtueel varen, vliegen en schieten. Erg gaaf allemaal en we hebben ons vier uur lang prima vermaakt.
16 uur deinen naar Zweden
We maken ons op voor de bootreis van Tallinn naar Stockholm. Vuil water eruit, schoon water erin, nieuwe gasfles en het belangrijkste: een goeie boodschappenlijst. Door de verhalen over het prijsniveau in Scandinavië lijkt het ons verstandig om in Estland nog even wat lang houdbare spullen in te slaan. Gijs en Teun hebben hun tas gepakt voor de overnachting aan boord. Ze vinden de bootreis maar spannend. Net als met het vliegtuig moet je op tijd inchecken, uiterlijk 3 uur voor afvaart. Na lang, heel lang, communistisch lang wachten en een grondige paspoortcontrole bij de douane, rijden we als een van de eersten de boot op. Het wordt de eerste nacht sinds ons vertrek precies 100 dagen geleden dat we niet in de camper slapen. Niet per se ruimer. Met 9 vierkante meter is onze cabin kleiner dan de camper. Faciliteiten genoeg op de ‘Princess Anastasia’ zoals zwembad, bioscoop, game room en een stuk of 10 restaurants en cafés. De trossen gaan los en we laten de Baltische Staten, die veel indruk op ons hebben gemaakt, achter ons om in 16 uur naar Zweden te deinen.
Bonte avond
Wat doe je zoal op zo’n nachtboot voordat het echt nacht is? Eerst even de tax free shop in waar ik ontdek dat ik blijkbaar mijn eigen ‘Lex Wodka’-lijn heb. Dan naar ‘De Show’! Een voorstelling die het goed zou doen als gemiddelde bonte avond op schoolkamp. Het publiek zit er apathisch naar te kijken en op een enkeling na wordt telkens het beleefdheidsapplausje aan het eind van weer een slechte act vergeten. Ik benut de overtocht volop en pak nog een kappertje mee. Het is nodig ook. Een lieve Servische kapster zet de schaar erin. Het is de eerste keer in 25 jaar dat ik naar een andere kapper ga. Doodeng maar ik kom met de schrik vrij. Nog een laatste drankje en als het inmiddels 00:15 uur is, kijken we nog even buiten op het dek of het al echt donker is. Niet echt, maar we zoeken toch maar onze kooien op. Als we straks wakker worden, zijn we in Zweden.
